16-06-2025
President Toroama ino wanbel long toktok blong PM Marape
President Ishmael Toroama itok, Autonomous Bougainville Gavman na pipol blong Bougainville oli less pinis long pasin Praim Minista James Marape na Gavman blongen ibin wok long dileim Independence blong Bougainville.
President Toroama itok pipol blong Bougainville ibin pait, oli mekim planti sakrifais, oli dai na oli vout long kamap independent.
So em itok, sapos ol displa Moderation Consultation ino mekim klia or ino mekim fainol disisin long independence, orait bai Bougainville i bihainim ol narapela option or rot blong kamap independent.
Mr Toroama i mekim displa toktok bihain long namba 3 moderation toktok long Burnham military base blong New Zealand long last wik wantaim Papua New Guinea Gavman.
Em i sutim tok olsem ibin PNG Gavman ibin wok long dileim displa issu blong Bougainville Independence.
Em itok Gavman blongen i bilip olsem PNG Gavman ilaik dileim independence, long hope olsem bai gat senis blong gavman long ABG eleksen.
Tasol President Toroama itok, nasinol gavman imas save olsem displa Bougainville Constituent Assembly bai em i bung long last wik blong June, we em i tok bai ol iken adoptim displa Bougainville Independence Constitution na setim date blong namba 1 September 2027 olsem Independence Day.
Em itok, bai nogat nid long holim narapela raun blong Moderation Consultation sapos Constituent Assembly i disaed olsem.
Mr Toroama itok, displa 2019 Referendum we oli holim aninit long PNG Constitution, em i askim tupla kwesten tasol, wanpla em Greater Autonomy or Independence - na 97.7% oli laikim independence.
Olsem na em itok, ABG em i kondemim hau PNG Gavman iwok long tok olsem outcome blong referendum em i "non-binding".
Mr Toroama itok wanpla bikpla disappointmen blong ABG em long kain we displa moderation process iwok long kamapim gen tingting blong sampla narapela kain model blong Gavman em Bougainville iken bihainim - olsem free association na feferated states.
Em itok, Bougainville bai no akseptim narapela kain model laikim tasol independence olsem oli tok pinis long referendum.